Mezopotamya Irak, Suriye ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinden geçen Fırat ve Dicle nehirleri arasında kalan bölgeye verilen isimdir. İki nehi arası anlamına gelir.
Verimli topraklar bulunan bu bölge çok miktarda göç almıştır.
Mezopotamya'da kurulan medeniyetler
Sümerler
- Mezopotamya'da kurulan ilk medeniyettir.
- Ur,Eridu, Uruk gibi Şehir devletleri halinde yaşadılar.
- İlk defa yazıyı kullandılar. (Çivi yazısı) Tarihi çağları başlattılar. - Gılgamış, Yaratılış ve Tufan destanları bulunmaktadır.
- Matematik, Astronomi, Tıp alanlarında dünya kültürüne katkıda bulundular.
- Ziggurat adı verilen çok katlı ve aynı zamanda gözlem evi olarak kullanılan tapınakları vardır.
- Ay ve Güneş tutulmasını hesapladılar.
Akadlar
- Merkezi Akad'tır.
- İlk merkezi devleti kurdular.
- İlk düzenli orduyu kurdular.
Babiller
- Merkezi Babil'dir.
- Hammurabi'nin hazırlamış olduğu kanunlar önemlidir.Bu kurallar göre büyük suçların cezası ölümdür.Adalete önem verdiler.
Asurlular
- Merkezi Ninova'dır.
- Ticaretle uğraştılar. Anadolu Kayseri Kültepe'ye kadar gelerek ticaret yaptılar.
- Anadolu'ya yazıyı getirdiler ve Anadolu'da tarihi çağların başlamasını sağladılar.
Tarihin Tanımı:
Geçmişte yaşayan insan toplululkarının faaliyetlerini, yer ve zaman göstererek, neden-sonuç işilkisi içerisinde, yazılı ve yazısız kaynaklara dayanarak anlatan objektif bir bilim dalıdır.
Tarih biliminin özellikleri:
- Objektif olmalıdır.
- Yer ve zaman belirtir.
- Olaylar arasında sebep-sonuç ilişkisi kurar.
- Belgelere dayalıdır.
- Tarih bilimi tekrar edilemeyeceğinden deney ve gözleme dayanmaz.
- Tarih bilim geçtiği dönemin şartlarına göre değerlendirilir.
Tarihin faydalandığı bilim dalları:
1) Arkeoloji: Kazı bilimidir. Yazının olmadığı dönemlerdeki insan yaşayışları hakkında bilgi verir.
2) Antropoloji: Toplumların ırklarını inceler.
3) İktisat:Ekonomik olayların kanunlarını ortaya koyan iktisat bilimi geçmişteki olayların iktisadi sebeplerinin anlaşılması konusunda tarihçilere ışık tutar.
4) Filololoji: Dil bilimidir.
5) Nümizmatik: Eski paraları inceler.
6) Heraldik: Armaları inceler.
7) Felsefe: Tarihteki olaylarda dönemin felsefesini bilmek ve düşünce yapısını öğrenmek tarihçinin olayları daha derin anlayabilmesini sağlar.
8) Epigrafi: kitabeler üzerindeki yazıları inceler.
9) Kronoloji: Tarihi olayların zaman içerisinde sırsını belirleyen bilimdir.(Takvim bilimi)
10) Sosyoloji: Toplumu incelemesiyel tarihi olaylardaki toplumların özelliklerinin bilinmesi konusunda tarih bilimine yardımcı olur.
11) Etnografya: Toplumn örf, adet ve geleneklerini inceler.
12)Paleografya: Eski yazıları inceler.
13) Coğrafya: Olayların geçtiği coğrafi yapıyı inceler. (dağlarını, nehirlerini, iklimini)
14) Diplomasi: Resmi belgeleri inceleler ce sınıflandırır.
15) Toponomi : Yer adları bilimi
Yazılış şekline göre tarih çeşitleri:
1. Hikayeci Tarih:
İlkçağ'da ortaya çıkmıştır. Hikayeci tarihte olaylar olaylar hikaye yoluyla anlatır.
2. Öğretici Tarih:
Tarihi olylardan ders çıkarmayı amaçlayan anlatım türüdür.
3. Araştırmacı Tarih:
Olayların çok yönlü şekilde araştıran anlatım çeşididir.
Tarihte kaynakların sınıflandırılması:
Yazılı kaynaklar: Arşiv belgeleri, kanunlar, kararnameler, kararlar, gazeteler, dergiler, eserler
Sözlü Kaynaklar: şiirler, hikayeler, efsaneler, destanlar, menkıbeler, fıkralar ve atasözleri.
Türklerin kullandıkları takvimler:
Oniki Hayvanlı Takvim:
- İslamiyet öncesi Türk devletleri kullanmıştır.
- Güneş yılı esasına göre hazırlanmıştır.
- Bir yıl 365 gün olarak hesaplanmıştır.
- Her yıl bir hayvan ismiyle adlandırılır.
- Asya'nın bazı bölgelerinde hala kullanılmaktadır.
Celali Takvimi:
- Güneş yılı esasına göre hazırlanmıştır.
- Büyük Selçuklularda Celaleddin Melikşah zamanında kullanıldı.
Hicri Takvim
- Hz. Muhammed'in (Sav) Mekke'den Medine'ye hicretini (622) başlangıç olarak kabul eder
- Ay yılı esassına göre hazırlanmıştır.
- Hz. Ömer (r.a) zamanında kullanılmaya başlandı.
- - Bir yıl 354 gündür.
- Hicri takvimde aylar:
Muharrem, Safer, Rebiülevvel, Rebiülahir, Cemaziyelevvel, Cemaziyelahir, Recep, Şaban, Ramazan, Şevval, Zilkade ve Zilhicce.
- Osmanlı Devleti'nde kullanıldı.
- 1 Ocak 1926'da miladi takvimin kullanılmaya başlamasıyla son buldu.
Rumi Takvim:
- Osmanlı Devleti'nde 1839'da mali işlemler için kullanılmaya başlandı.
- Güneş yılı esasına göre hazırlanmıştır.
- 1 Ocak 1926'da miladi takvimin kullanılmaya başlamasıyla son buldu.
Miladi Takvim:
- Güneş yılı esasına dayanır.
- İyonlar, Yunanlar ve Romalılar'ın katkılarıyla geliştirildi.
- Roma İmparatoru Jullius Cesar ve Papa XII.Gregor tarafından düzenlendi ve günümüzdeki şeklini almdı.
- Başlangıç olarak (Milat) İsa'nın doğumunu kabul eder.
- Türkiye'de 1 Ocak 1926' uygulanmaya başlandı.
Aşağıdaki linkten tarih çevirme motorunu kullanabilirsiniz:
http://193.255.138.2/takvim.asp
Tarihin başlangıcı ve çağlara ayrılması
Tarih öncesi Çağlar:
Yazının bulunmasına kadar geçen dönemdir.
İki kısmda incelenir:
1. Taş Devri:
- Kaba Taş Devri
- Yontma Taş Devri
- Cilaı Taş Devri
2. Maden Devri:
- Bakır Devri
- Tunç Devri
- Demir Devri
Tarihi Çağları:
- İlk Çağ: M.Ö. 3200 yazının bulunuşu ile başlar.M.S. 375 Kavimler Göçü'ne kadar devam eden dönemdir.
- Orta Çağ: 375 Kavimler göçü ile 1453 İstanbul'un Fethi arasında kalan dönemdir.
- Yeni Çağ : 1453 İstanbul'un Fethi'nden başlayığ 1789 Fransız İhtilali'ne kadar geçen dönemdir.
- Yakın Çağ: 1789 Fransız İhtilali ile başlayan dönemdir.
Geçmişte yaşayan insan toplululkarının faaliyetlerini, yer ve zaman göstererek, neden-sonuç işilkisi içerisinde, yazılı ve yazısız kaynaklara dayanarak anlatan objektif bir bilim dalıdır.
Tarih biliminin özellikleri:
- Objektif olmalıdır.
- Yer ve zaman belirtir.
- Olaylar arasında sebep-sonuç ilişkisi kurar.
- Belgelere dayalıdır.
- Tarih bilimi tekrar edilemeyeceğinden deney ve gözleme dayanmaz.
- Tarih bilim geçtiği dönemin şartlarına göre değerlendirilir.
Tarihin faydalandığı bilim dalları:
1) Arkeoloji: Kazı bilimidir. Yazının olmadığı dönemlerdeki insan yaşayışları hakkında bilgi verir.
2) Antropoloji: Toplumların ırklarını inceler.
3) İktisat:Ekonomik olayların kanunlarını ortaya koyan iktisat bilimi geçmişteki olayların iktisadi sebeplerinin anlaşılması konusunda tarihçilere ışık tutar.
4) Filololoji: Dil bilimidir.
5) Nümizmatik: Eski paraları inceler.
6) Heraldik: Armaları inceler.
7) Felsefe: Tarihteki olaylarda dönemin felsefesini bilmek ve düşünce yapısını öğrenmek tarihçinin olayları daha derin anlayabilmesini sağlar.
8) Epigrafi: kitabeler üzerindeki yazıları inceler.
9) Kronoloji: Tarihi olayların zaman içerisinde sırsını belirleyen bilimdir.(Takvim bilimi)
10) Sosyoloji: Toplumu incelemesiyel tarihi olaylardaki toplumların özelliklerinin bilinmesi konusunda tarih bilimine yardımcı olur.
11) Etnografya: Toplumn örf, adet ve geleneklerini inceler.
12)Paleografya: Eski yazıları inceler.
13) Coğrafya: Olayların geçtiği coğrafi yapıyı inceler. (dağlarını, nehirlerini, iklimini)
14) Diplomasi: Resmi belgeleri inceleler ce sınıflandırır.
15) Toponomi : Yer adları bilimi
Yazılış şekline göre tarih çeşitleri:
1. Hikayeci Tarih:
İlkçağ'da ortaya çıkmıştır. Hikayeci tarihte olaylar olaylar hikaye yoluyla anlatır.
2. Öğretici Tarih:
Tarihi olylardan ders çıkarmayı amaçlayan anlatım türüdür.
3. Araştırmacı Tarih:
Olayların çok yönlü şekilde araştıran anlatım çeşididir.
Tarihte kaynakların sınıflandırılması:
Yazılı kaynaklar: Arşiv belgeleri, kanunlar, kararnameler, kararlar, gazeteler, dergiler, eserler
Sözlü Kaynaklar: şiirler, hikayeler, efsaneler, destanlar, menkıbeler, fıkralar ve atasözleri.
Türklerin kullandıkları takvimler:
Oniki Hayvanlı Takvim:
- İslamiyet öncesi Türk devletleri kullanmıştır.
- Güneş yılı esasına göre hazırlanmıştır.
- Bir yıl 365 gün olarak hesaplanmıştır.
- Her yıl bir hayvan ismiyle adlandırılır.
- Asya'nın bazı bölgelerinde hala kullanılmaktadır.
Celali Takvimi:
- Güneş yılı esasına göre hazırlanmıştır.
- Büyük Selçuklularda Celaleddin Melikşah zamanında kullanıldı.
Hicri Takvim
- Hz. Muhammed'in (Sav) Mekke'den Medine'ye hicretini (622) başlangıç olarak kabul eder
- Ay yılı esassına göre hazırlanmıştır.
- Hz. Ömer (r.a) zamanında kullanılmaya başlandı.
- - Bir yıl 354 gündür.
- Hicri takvimde aylar:
Muharrem, Safer, Rebiülevvel, Rebiülahir, Cemaziyelevvel, Cemaziyelahir, Recep, Şaban, Ramazan, Şevval, Zilkade ve Zilhicce.
- Osmanlı Devleti'nde kullanıldı.
- 1 Ocak 1926'da miladi takvimin kullanılmaya başlamasıyla son buldu.
Rumi Takvim:
- Osmanlı Devleti'nde 1839'da mali işlemler için kullanılmaya başlandı.
- Güneş yılı esasına göre hazırlanmıştır.
- 1 Ocak 1926'da miladi takvimin kullanılmaya başlamasıyla son buldu.
Miladi Takvim:
- Güneş yılı esasına dayanır.
- İyonlar, Yunanlar ve Romalılar'ın katkılarıyla geliştirildi.
- Roma İmparatoru Jullius Cesar ve Papa XII.Gregor tarafından düzenlendi ve günümüzdeki şeklini almdı.
- Başlangıç olarak (Milat) İsa'nın doğumunu kabul eder.
- Türkiye'de 1 Ocak 1926' uygulanmaya başlandı.
Aşağıdaki linkten tarih çevirme motorunu kullanabilirsiniz:
http://193.255.138.2/takvim.asp
Tarihin başlangıcı ve çağlara ayrılması
Tarih öncesi Çağlar:
Yazının bulunmasına kadar geçen dönemdir.
İki kısmda incelenir:
1. Taş Devri:
- Kaba Taş Devri
- Yontma Taş Devri
- Cilaı Taş Devri
2. Maden Devri:
- Bakır Devri
- Tunç Devri
- Demir Devri
Tarihi Çağları:
- İlk Çağ: M.Ö. 3200 yazının bulunuşu ile başlar.M.S. 375 Kavimler Göçü'ne kadar devam eden dönemdir.
- Orta Çağ: 375 Kavimler göçü ile 1453 İstanbul'un Fethi arasında kalan dönemdir.
- Yeni Çağ : 1453 İstanbul'un Fethi'nden başlayığ 1789 Fransız İhtilali'ne kadar geçen dönemdir.
- Yakın Çağ: 1789 Fransız İhtilali ile başlayan dönemdir.
